top of page
Bursa Sinema Tarihi-2
1616
Bursa'da
Meddah
Faciası
   Mahlası 'Hayli' olan Bursalı Ahmed Çelebi, 1616 yılında,Bursa'da gittiği bir kahvehane-
de meddah Saçaklı-zâde'nin gösterisi
esnasında kendisiyle alay ettiğini öne
sürerek öldürmüştür.

 
1879
Bursa'da
   1879 yılında, Gedikpaşa Tiyatrosu’ n dan ayrılan Tomas Fasulyeciyan, kendi adını verdiği toplulukla geldiği Bursa’ da ‘Melekzâde Bahçesi’ n de sahne aldı. Gerisini aynı sahneyi paylaşan Ahmet Fehim’ den dinliyoruz:  

"...Paşa’ya yaranmak için once Gedikpaşa’da oynanmış olan “Meraki” ile “Zor Nikahı” nı oynadık. Ertesi gunu Paşa, kumpanya direktörünü çağırdı.
— Burada kalınız, size bir tiyatro yapayım, dedi.
Gercekte bu vaad, alışılagelmiş vaadlere benzememişti. İki ay icinde sıkı bir calışmadan sonra salonlarıyla localarıyla eksiksiz, kusursuz bir tiyatro binası vucuda getirerek bize şoyle dedi :
— Burada oynayacak, kira vermiyeceksiniz. Yalnız senede iki defa Gureba hastahanesi yararına oyun oynayacaksınız. İşte bu kadar!..."

   1879 yılı şubat ayında Bursa’ ya vali olarak atanan Ahmet Vefik Paşa sözünü tutar ve günümüzde Bursa’ da Atatürk Heykeli  

karşısı, Ziraat Bankası binasının bulunduğu alanda 3 ay gibi kısa bir süre içerisinde TEMAŞAHANE-İ OSMANİ:

OSMANLI TİYATROSU adını verdiği tiyatroyu Fasulyeciyan ve arkadaşlarının hizmetine  
sunar. 4.5 yıl Bursa’ da sahne alan Fasulyeciyan Tiyatrosu, Ahmet Vefik Paşa’ nın Bursa Valiliği n den alınmasıyla birlikte şehirden ayrılmıştır.


KAYNAK:
AHMET FEHİM BEY’İN HATIRALARI
TERCÜMAN YAYINLAR (1977)
Bursa'da 
İlk Sinema
Yangını
KAYNAK:
HÜDAVENDİGAR GAZETESİ:NO.324
1916
1916
1881
Bursa 
Bursa
Cemiyeti
Şubesi
Sinema
Girişimi
Donanma Cemiyeti'ne gelir elde etmek amacıyla
Bursa Şubesi tarafından Bursa'da sinema salonu açılmasına karar verilmiştir. Bu isteğe binaen
14.Ocak.2021 tarihinde İstanbul Şubesi'nden
filmler istenmiştir.

 
KAYNAK:
TİTEA K.207 B.1
1918
Bursa’ da ismen bilinen 2.sinema salonu,
yine Setbaşı’ n da bulunan SİNEMA OLİMPOS PALAS tır. Mücahede Gazetesi n de yer alan bir habere göre;

 
Pazar, pazartesi akşamları erkekler,
Cumartesi, Salı akşamları kadınlara matine düzeninde film gösterileri yapılıyordu.

KAYNAK:
MÜCAHEDE GAZETESİ: NO.57
1918
Bursa'da 
2.Sinema
Salonu
Sinema
Olympos
Palas
Yeni Fikir Gazetesi
2 Temmuz 1925
Sayı-24

TALİP KOÇ ARŞİVİ
9 Temmuz 1881 Bursa Tiyatro Mukavele_edited.jpg
9 Temmuz 1881
Bursa Belediyesi ile Tomas Fasulyeciyan
Arasındaki Mukavele
Başbakanlık Osmanlı Arşivi
1879:
Tovmas Fasulyeciyan, Osmanlı Tiyatrosu (Güllü Agop)'ndan ayrıldıktan sonra Fasulyeciyan Kumpanyası'nı kurar ve turne kapsamında Bursa'da Melekzat Bahçesi'nde sahneye çıkar.

Oyunlarını seyreden dönemin Bursa Valisi Ahmet Vefik Paşa, senede iki defa Gureba Hastanesi yararına oyun sahnelemeleri karşılığı onlara iki ay içerisinde tiyatro binası inşa ettirir.

Tovmas Fasulyeciyan Tiyatrosu, 1879 yılında Bursa'ya gelir. Kadroda:
Tovmas Fasulyeciyan
Ahmet Fehim
Baydzar Fasulyeciyan
Takuhi Hiranuş
Tavit Triyans
Harutyun Aleksanyan
Dikran Tosbatyan
Çanikyan Holasyan
Rupen Binemeciyan
Küçük İsmail
Mari Nıvart
Koharik Şirinyan
Virjinyan Zağakıyan
Viktor
Sofi
Küçük Hüseyin
Raşit Efendi 

 
1925
Bursa'da
Sinema
Hayatı
1924 Bursa'da Sinema Hayatı
1924 Haziran ayına geldiğimizde Sinema Yıldızı Dergisi yazarı Mazhar Necati, altta tam metnini yazdığım makalesinde Bursa’ da yalnızca 2 sinema salonu kaldığını (MİLLİ ve ŞARK Sinemaları) belirtir.
 
Bu yazı ile birlikte, Bursa’ da sinema salonu üzerine bilinen bir yanlışta giderilmiş olur. Bundan evvel, araştırmacılar tarafından
1930 yılında açıldığı öne sürülen MİLLİ

SİNEMA nın 1923 yılında hizmete girmiş olduğunu öğreniyoruz.
 
BURSA’ DA SİNEMA HAYATI
MAZHAR NECATİ
SİNEMA YILDIZI DERGİSİ
SAYI-3
SAHİFE-12
 
Bursa muhabirimizden:
 
Bursa’mızda iki tane, milli ve şark, sinemaları vardır. Şark Sineması en eski yani kadim bir müessesedir. Kendi ismiyle müştehir otelin alt kat salonunu işgal eder. Heyet-i umûmiyece güzeldir, fakat tiyatro binası olarak inşa olunmuştur. Genişliği tûlüyle[1] mütenasip değildir. Üst localar biraz iyiyse de paradi[2] mevkii sinema temâşâsına yaramıyor. Son bir ay zarfında tatil-i faaliyet eylemiştir. Milli sinemanın tesisi ise bir seneye karibtir.[3] Tiyatro ve sinemaya müsaittir. Birçok tiyatro temsillerine sahne olmuştur. Ne için yapıldığı belli değil.
   
İstiâbı[4] vasiti beş yüz kişi derecesindedir. Müstatil[5] şeklinde, arka ve tarafeyninde(tûlen)[6] iki katlı localar bulunur. Orta yerde paradisi vardır. Aynen: İstanbul – Ferah Tiyatrosu sistemi. Halk sinemaya tamamen bir mübtedi[7] derecesinde rağbet ediyor. Her filmi görmek istiyorlar: Aşki, hissi ve cinai filmleri tefrik edecek bir halde değiliz. Çünkü hâlihazırda elimizde bir tane müessese vardır.         
 
Müessese her türlü film celb ediyor: Müntehab[8] veya merdud[9]… Her cihete mütemayildir. Gösterdiği filmlerin içinde Minarenin Sesi,[10] Kasırganın Kızı,[11] Meyve-i Memnû,[12] Yumurcağın Kederi, Küçük Yarış veyahut Semi,[13] gibi müştehir filmler bulunurken İstanbul Esrarı, Nik Vintır[14] gibi bozuk ve merdud filmler eksik değildir.
 
Şark Sinemasında ise “Ateşten Gömlek” gibi hakikaten nefis filmler irâe edilirken[15] başka bir zamanda ismi bile kimseyi alakadar etmeyen bir film “Yeşil Göz Çetesi” gösteriyordu.
 
Muattal Şark Sinemasını Nedim Bey ve şürekâsı[16] idare ediyordu.
 
Milli sinemanın müdüriyetinde Süreyya Bey bulunuyor.
bottom of page