top of page

Bursa Tiyatro Tarihi
Uluslararası
Bursa Film Festivali
Kurucusu-Organizasyon Komitesi Başkanı
‘İlk’lerin Kenti BURSA
Beyazperde’de
Yine çekimleri yapılan, ortak şehirler arasında Bursa’nın da olduğu ilk sesli filmimiz İstanbul Sokaklarında, ilk renkli filmimiz Halıcı Kız’ı da dahil edersek bu konuda Bursa’nın hatırı sayılır bir yerde olduğu da açıkça ortada…İlimizin tarihsel yapısını da buna dahil edersek oldukça ilginç bir o kadar da ilgi çekici bu çalışmayı araştırmacı ve sinemaseverlerin beğenisine sunuyorum.
Sinemamızın ‘ilk’lerinin bahsi geçildiğinde ise ilk yazılanın doğru kabul edildiği kötü bir de geleneğimiz vardır. Buna en iyi örnek Nurullah Tilgen’in Türk Sinema Tarihi’nin ilk filminin 1914 tarihli Ayastefanos’ta ki Rus Abidesi’nin Yıkılışı olduğunu iddia ettiği yazısı…Durumu Bursa için ele alırsak, hemen hemen tüm sinema tarihi kitaplarında ‘ilk köy filmimizin’ Lütfi Akad’ın Yaşar Kemal’in bir öyküsünden uyarladığı ‘Beyaz Mendil’ olduğu yönündedir. (İlk aklıma gelen Erman Şener’in Yeşilçam / Türk Sineması kitabı gibi…) Ta ki organizatörü olduğum Türkiye’nin ilk kadın filmleri festivali Bursa Kadın Filmleri Festivali’nde gösterimini yapıp, gündeme getirdiğimiz Bursa’nın Çalı beldesinde çekimi yapılan (sonraki yıllarda bu özelliğinden dolayı Çalı Köy Filmleri Festivali de organize edilmişti) Bataklı Damın Kızı Aysel filmine kadar…

FOTOĞRAF:
35.OSMANLI
İMPARATORLUĞU
PADİŞAHI
V.MEHMET REŞAT
BURSA’DA…
SERVET-İ FÜNUN:
NO.954
16 EYLÜL 1909
TALİP KOÇ / ARŞİVİ

Sinemanın Bursalıların sosyal yaşamına
girdiği tarih bilinmemekle birlikte,
Setbaşı, Hocaalizade mahallesinde,
Nasuh Paşa Hamamı karşısında yer alan
SİNEMA PATE, eldeki verilere göre
Bursa nın ilk sinema salonu olarak kabul görmektedir.
KAYNAK:
ERTUĞRUL: 26 EYLÜL 1912 NO.127
1616
1921
Türk Sineması'nda
Ahmet
Bursa'da Sahneye Çıktı...

1879 yılında, Gedikpaşa Tiyatrosu’ n dan ayrılan Tomas Fasulyeciyan, kendi adını verdiği toplulukla geldiği Bursa’ da ‘Melekzâde Bahçesi’ n de sahne aldı. Gerisini aynı sahneyi paylaşan Ahmet Fehim’ den dinliyoruz:
"...Paşa’ya yaranmak için once Gedikpaşa’da oynanmış olan “Meraki” ile “Zor Nikahı” nı oynadık. Ertesi gunu Paşa, kumpanya direktörünü çağırdı.
— Burada kalınız, size bir tiyatro yapayım, dedi.
Gercekte bu vaad, alışılagelmiş vaadlere benzememişti. İki ay icinde sıkı bir calışmadan sonra salonlarıyla localarıyla eksiksiz, kusursuz bir tiyatro binası vucuda getirerek bize şoyle dedi :
— Burada oynayacak, kira vermiyeceksiniz. Yalnız senede iki defa Gureba hastahanesi yararına oyun oynayacaksınız. İşte bu kadar!..."
1879 yılı şubat ayında Bursa’ ya vali olarak atanan Ahmet Vefik Paşa sözünü tutar ve günümüzde Bursa’ da Atatürk Heykeli
karşısı, Ziraat Bankası binasının bulunduğu alanda 3 ay gibi kısa bir süre içerisinde TEMAŞAHANE-İ OSMANİ:
OSMANLI TİYATROSU adını verdiği tiyatroyu Fasulyeciyan ve arkadaşlarının hizmetine
sunar. 4.5 yıl Bursa’ da sahne alan Fasulyeciyan Tiyatrosu, Ahmet Vefik Paşa’ nın Bursa Valiliği n den alınmasıyla birlikte şehirden ayrılmıştır.
KAYNAK:
AHMET FEHİM BEY’İN HATIRALARI
TERCÜMAN YAYINLAR (1977)
AHMET FEHİM
TALİP KOÇ / ARŞİVİ
'Sansür'e Uğrayan
İlk Filmin Yönetmeni
Fehim
Bursa Sinema Tarihi
-Bursa'da

Videoyu Oynat
1896 yılında Fransız Gaumont Pathe firması, II.Abdülhamit dönemi Bursa’sın da günlük yaşamı filme aldı. Eski Osmanlı Başkenti Bursa ve Anadolu Yollarında isimli iki filmde Bursa’nın Muradiye, Hamamlar, Göksu Vadisi ile Irgandı Köprüsü yer almaktadır.
KAYNAK:
-TRT HABER:19 ŞUBAT 2013
-ANADOLU AJANSI:20 ŞUBAT 2013
Doğrusu...
-Bu film,

1896
Yanlış Bilinenler-1
Çekilen İlk Film (1896)
haberi...
1896 yılında değil,
1927 yılında çekilmişti
Yukarıda haberini verdiğimiz,
Resmi kurumlar dahil Bursa'nın İlk Filmi olarak lanse edilen Anadolu Yolunda filmi
iddia edildiği gibi 1896 yılında değil 1927 yılında çekilmişti.
Dolayısıyla bu film Bursa'nın İlk Filmi değildir.
Konunun meraklıları ve bu konuda araştırma yapanlar için, yanda taramasını verdiğim,
Pathe Firması'nın kataloğu...
En altta, mavi çizgiyle de belirttiğim gibi
katalogta (Pathe Revue 1919-1930)
ANADOLU YOLUNDA (SUR LA ROUTE D'ANATOLİE) 1927 yılında çekildiğine
yer verilmiş.